Wegwijs: Burgerlijke Stand Amsterdam

 
Stadsarchief Amsterdam
Geboorteakten
Overlijdensakten
Overlijdensverklaringen
Huwelijksakten
Huwelijksbijlagen
Echtscheidingsakten
 
 

Stadsarchief Amsterdam

Het lijkt moeilijker dan het is om uw weg te vinden in de Burgerlijke Stand van Amsterdam via de Archiefbank van het Stadsarchief Amsterdam. Aan de hand van een voorbeeld kunt u eenvoudig de stappen volgen om een akte te vinden. De werkwijze voor het vinden van een geboorte-, huwelijks- of overlijdensakte is hetzelfde.
 
 

Geboorteakten

Gezocht wordt de geboortedatum en -akte van Petrus Franciscus Regter. Hij zal ergens tussen 1826 (huwelijk van zijn ouders) en 1838 (overlijden van zijn vader) geboren zijn.
Ga via deze link direct naar ‘Inventaris 5009: Archief van de Burgerlijke stand’. Klik vervolgens op ‘Geboorten’.

 

 
U heeft nu de keuze uit ‘Tienjarige tafels’, ‘Eenjarige tafels’ en ‘Akten’. Als het geboortejaar bekend is, kunt u direct zoeken in de ‘Eenjarige tafels’. Heeft u bijvoorbeeld een geboorte-extract gevonden in de huwelijksbijlagen, dan zijn de geboortedatum en het register- en folionummer al bekend. U kunt in dat geval direct door naar ‘Akten’.
Voor Petrus Franciscus Regter moet het exacte geboortejaar nog gevonden worden. Daarvoor kunt u zoeken in de ‘Tienjarige tafels’.
 
 
 
Tienjarige tafels

Klik op ‘Tienjarige tafels’.

 

 
U ziet nu een overzicht met tijdvakken. Het eerste tijdvak, waarin Petrus Franciscus Regter geboren kan zijn, is 1823-1832. Klik daarvoor op ‘Tienjarige tafel op geboorteakten 1823-1832’.

 

 
U kunt nu zoeken op de eerste letter van de achternaam. Voor de naam Regter gaat u naar ‘L-R’. Klik op een afbeelding van het desbetreffende boek.

 

 
Via de navigatiebalk rechts onderin kunt u door het boek bladeren.

 

 
Op zoek naar de naam Regter Petrus Franciscus, wordt als aktedatum ’31 Oct 1831′ gevonden (evenals van zijn tweelingzus Maria Wilhelmina in de inschrijving erboven). U heeft nu het geboortejaar en kunt gaan zoeken in de ‘Eenjarige tafels’. Ga daarvoor terug naar het overzicht.

N.B. Zijn geboortejaar is al direct in het tijdvak 1823-1832 gevonden. Was dit niet het geval geweest, dan had er in het opvolgende tijdvak gezocht moeten worden.

 

 
 
 
Eenjarige tafels

Klik op ‘Eenjarige tafels’.

 

 
Klik vervolgens op ‘Eenjarige tafel op geboorteakten 1811-1918′.

 

 
U ziet nu een overzicht met geboortejaren. Scrol naar beneden naar het gezochte geboortejaar 1831. Klik op een afbeelding van het desbetreffende boek.

 

 
Zoek op dezelfde wijze als in het boek van de ‘Tienjarige tafel’ naar de naam Regter Petrus Franciscus. Achter zijn naam ziet u de aktedatum ’31 Oct’, alsmede in de kolommen erachter de cijfers 7 en 183. Het eerste cijfer 7 is het register- of deelnummer. Het tweede cijfer 183 is het folionummer. Staat er achter een folionummer een ‘v’ van ‘verso’ toegevoegd, zoals de inschrijving eronder (114v), dan wordt hiermee de achterzijde van het genoemde folio (in dit geval 114) bedoeld. U heeft nu het register- en folionummer en kunt weer terugkeren naar het overzicht.

 

 
 
 
Akten

Klik op ‘Akten’.

 

 
U ziet nu een overzicht met tijdvakken.

 

 
Klik voor het geboortejaar 1831 op ‘Registers van geboorteakten 1823-1832’. U ziet nu een overzicht van de betreffende jaren met vermelding van de delen. Scrol nu naar het jaar 1831, deel 7. Klik op een afbeelding van het desbetreffende boek.

 

 
U gaat nu op zoek naar folionummer 183. Het folionummer is het nummer, dat bovenaan de rechterpagina wordt vermeld. De snelste manier om bij nummer 183 te komen is door naar bladzijde 185 te gaan. Klik vervolgens op de afbeelding om deze in het hoofdscherm te openen. U kunt nu, indien nodig, bladeren door de pijltjestoetsen te gebruiken.

N.B. Had het folionummer de toevoeging ‘v’ van ‘verso’ gehad, dan had de inschrijving op de achterkant van deze pagina gestaan (op de linkerkant van de opvolgende afbeelding).

 

 
De geboorteakte van Petrus Franciscus Regter, geboren op 28 oktober 1831.

 

 
 

Overlijdensakten

De werkwijze voor het zoeken naar een overlijdensakte is hetzelfde als die van een geboorteakte, maar nu zoekt u uiteraard onder ‘Overlijdens’.

 

 
Er zijn vaak wel aanwijzingen voor een overlijdensdatum- of jaar te vinden in het bevolkingsregister, zoals het vastbladig bevolkingsregister,  gezinskaart of persoonskaart. Op deze laatste kaart wordt, indien van toepassing, de overlijdensdatum en het register- en aktenummer vermeld op de voorzijde (zie voorbeeld).
Ook kan er een overlijdensextract van een (groot)ouder zijn toegevoegd in de huwelijksbijlagen behorende bij de huwelijksakte van een kind. Voor een overlijden in Amsterdam wordt in de meeste gevallen in het overlijdensextract het register- en folionummer vermeld.

 

 

Overlijdensverklaringen

Overlijdensverklaringen van Amsterdam vindt u via het Stadsarchief Amsterdam in het Archief van het Bureau voor Statistiek. In deze registers werd aantekening gehouden van overledenen, die bij de Burgerlijke Stand waren ingeschreven. De jaren 1854-1940 (inventaris 341-519) vindt u in de registers ingedeeld naar wijknummer en adres of later naar nummer van de overlijdensakte. In hetzelfde archief vindt u onder ‘Nagekomen stukken’ tevens registers van de periode 1914-1925 (inventaris 1020-1047). Weliswaar worden in deze bevolkingsstatistiek geen namen vermeld, maar aan de hand van de vermelde gegevens en datum van overlijden is het zeker mogelijk de doodsoorzaak van een gezocht persoon te achterhalen.

Voor scans van overlijdensverklaringen uit de periode 1940-1949 gaat u via het Archief van de Afdeling Burgerlijke Stand en Bevolkingsregister en Verkiezingen (inventaris 27-2311).

Onder ‘Overige stukken’ vindt u tevens scans van overlijdensverklaringen of scans op aanvraag. Het betreft de inventarissen:
2491-2502 Stukken betreffende het overlijden elders van personen die zijn ingeschreven in het Amsterdamse bevolkingsregister en van personen binnen Amsterdam komende van elders, 1935-1946.
2485 Aangiften en verklaringen van overlijden van Rijksduitsers overleden te Amsterdam, met index, 1941-1945.
2517 Stukken betreffende het verlof tot en het uitstel van begraven alsmede het onrechtmatig handelen binnen het Gemeentelijk Bureau voor Lijkbezorging, 1945.
2666 Register van slachtoffers die door oorlogshandelingen om het leven zijn gekomen, geordend per aanval, 1945-1946.
2668 Register van tussen 1941 en 1948 overleden militairen, 1948.
2667 Stukken betreffende oorlogsslachtoffers in het buitenland en lijsten van slachtoffers van 17 juli 1943 in Amsterdam te noorden van het IJ, ca. 1950.
 
 
Voorbeeld overlijdensverklaring

In eerste instantie waren de overlijdensverklaringen ingedeeld naar buurtcode en vanaf 1894 naar nummer van de overlijdensakte. In beide gevallen heeft u dus de overlijdensakte nodig voor deze gegevens. Het kan een enkele keer voorkomen, dat er geen buurtcode wordt vermeld in de overlijdensakte. Om eindeloos bladeren in de boeken te voorkomen kunt u gebruik maken van de Kaart buurtindeling (met onder de tekst de link ‘Tabel buurtindeling’) of zoeken op straatnaam, waarbij de gegevens worden vertoond.

Als voorbeeld wordt er gezocht naar de doodsoorzaak van Jantje Fredriks. Zij is overleden op 7 april 1866. Belangrijk om te onthouden is deze overlijdensdatum, haar leeftijd bij overlijden (69 jaar), haar woonadres Boomstraat nummer 606 en de buurtcode PP.

 

 
Ga via de link naar het jaaroverzicht. Scrol naar de boeken van het jaar 1866, waar de maand april onder valt. U treft hiervoor register A en register B aan. Dan is het zaak om uit te zoeken in welk register zich de vermelding bevindt. U vindt in register A aan de rechterkant de index van buurtcodes A-Z en AA-ZZ. U gaat naar PP. Daar treft u met de gegevens uit de overlijdensakte niet de juiste persoon onder de maand april aan.

 

 
Vervolgens gaat u in register B naar de index onder buurtcode PP. Daar is de inschrijving te vinden met vermelding van de doodsoorzaak.

 

 
 

Huwelijksakten

Het zoeken naar huwelijksakten werkt op dezelfde wijze als het zoeken naar geboorteakten. Klik op ‘Huwelijken en echtscheidingen’.

 

 
Huwelijksakten tot een bepaalde periode zijn ook via bijvoorbeeld WieWasWie of Open Archieven te vinden. Het voordeel van deze zoeksites is dat het register- en folionummer al wordt aangegeven.

 

 

Huwelijksbijlagen

Huwelijksbijlagen zijn de bewijsstukken, die de aanstaande bruid en bruidegom bij de gemeente moesten inleveren om te kunnen trouwen. (Zie ook: BS: huwelijksbijlagen). Deze bewijsstukken zijn te vinden in de huwelijksbijlagen van het huwelijksjaar onder hetzelfde register- en folionummer als de huwelijksakte. Via FamilySearch vindt u een duidelijk overzicht van de Amsterdamse huwelijksbijlagen, gerangschikt op jaar, register- en folionummer. Om de scans te kunnen bekijken heeft u een (gratis) account bij FamilySearch nodig.
 
 

Echtscheidingsakten

Het kan voorkomen, dat u tijdens uw onderzoek in de kantlijn van een huwelijksakte de vermelding tegenkomt, dat het huwelijk door echtscheiding is ontbonden. Vaak wordt er tevens de datum en plaats vermeld van de rechtbank, waar het vonnis is uitgesproken en wanneer en waar deze echtscheiding in de Burgerlijke Stand is opgenomen.

Als voorbeeld wordt het in de afbeelding hierboven vermelde echtpaar gebruikt. De vermelding in de kantlijn van de huwelijksakte luidt: ‘Bij vonnis van de Arrondissements Rechtbank alhier in dato dertig december 1800/zes en tachtig is dit Huwelijk door Echtscheiding ontbonden. Zie Reg. Huwelijken en Echtscheidingen N 6 fol 15v. Amsterdam 27 Mei 1800 zeven en tachtig.’

 

 
Alhoewel het vonnis op 30 december 1886 door de Arrondissementsrechtbank is uitgesproken, wordt de echtscheiding, in verband met de ‘wettelijke bedenktijd’, pas later ingeschreven in de Burgerlijke Stand. U heeft dus al het jaar 1887, het registernummer 6 en het folionummer 15v, waardoor u direct via ‘Huwelijken en echtscheidingen’ naar ‘Akten’ kan gaan. Volg verder de werkwijze van de geboorteakten.

 

 
De echtscheiding werd op 17 maart 1887 ingeschreven in de Burgerlijke Stand van Amsterdam.

 

 
De rechtbankstukken behorende bij de echtscheiding kunt u vinden in de huwelijksbijlagen op FamilySearch. Via FamilySearch vindt u een duidelijk overzicht van de Amsterdamse huwelijksbijlagen, gerangschikt op jaar, register- en folionummer. Om de scans te kunnen bekijken heeft u een (gratis) account bij FamilySearch nodig.

Ga voor de bijbehorende rechtbankstukken van de echtscheiding in het voorbeeld naar de Amsterdamse huwelijksbijlagen op FamilySearch. Vervolgens gaat u naar het jaar 1887 en kiest u voor ‘Huwelijksbijlagen reg. 3 t/m reg. 7’. Register 6 begint op image 1794. U vindt de bewijsstukken van folio 15v op images 1953-1957.

 

 
 
Tekst: © Uit de oude Koektrommel