Ziekten en lichaamsgebreken Nationale Militie
Eén van de mogelijkheden om vrijstelling te krijgen van de dienstplicht was in het geval van een ziekte of lichaamsgebrek. Deze ziekten en lichaamsgebreken werden vastgesteld, gewijzigd of herzien bij Koninklijk Besluit en gepubliceerd in het Staatsblad en de Nederlandsche Staatscourant.
In de militaire stamboeken en militieregisters worden de ziekten en lichaamsgebreken aangeduid met een nummer. Dit artikelnummer kunt u terugvinden in het Reglement op geneeskundig onderzoek omtrent geschiktheid Nationale Militie. Kijkt u daarvoor in de laatste bepaling voorafgaande aan het betreffende jaar.
Voorbeeld
Aan de hand van een voorbeeld laat ik u de vrij simpele werkwijze zien.
Op 10 mei 1870 wordt Theodorus Ubeda ingelijfd bij het 8e Regiment Infanterie. Vervolgens is hij ‘voor de dienst ongeschikt verklaard wegens bijziendheid Art. 340, blijkens besluit van Heeren Gedeputeerde Staten van den 25 Mei 1870 no.39’ en aldus ‘den 25 Mei 1870 ingevolge art. 116 der militiewet uit de dienst ontslagen’.
Om het artikelnummer 340 te vinden, gaat u naar de laatste bepaling, oftewel vervanging, voorafgaande aan het jaar 1870. Hiervoor moet u dus naar de bepaling van 1862. De link daarnaartoe kunt u vinden in het onderstaande overzicht.
In de bepaling van 1862 vindt u vervolgens de beschrijving terug van No. 340.
Voor de volledigheid de bepaling van het vermelde Artikel 116 der Militiewet (Verzameling van Wetten en Besluiten betreffende de Nationale Militie onder redactie van C.J. van Maanen. Jaargang 1862.)
Keuringseisen, herzieningen of Koninklijke Besluiten betreffende ziekten en gebreken met bijbehorende nummers (vanaf 1862 vermeld onder Artikel 11):
1816 (Google Books vanaf pagina 693)
1817 (Google Books vanaf pagina 831; vervangt 1816)
1821 (wijziging)
1836 (wijziging)
1862 (vervanging)
1871 (vervanging)
1878 (wijziging)
1881 (wijziging)
1883 (vervanging; Vrijwilligers Zee- en Landmacht)
1883 (vervanging; Vrijwilliger, plaatsvervanger of nummerwisselaar Militie)
1883 (vervanging; Schutterijen)
1883 (wijziging)
1897 (wijziging)
1904 (vervanging; Vrijwilligers Zee- en Landmacht)
1904 (vervanging; Militieplichtigen)
1912 (wijziging)
1918 (vervanging; Landmacht)
1918 (vervanging; KM en KMR)
1949 (vervanging).
Tekst: © Uit de oude Koektrommel
Zie voor meer informatie over de Nationale Militie: Loting Nationale Militie. Voor militaire stamboeken en Nationale Militieregisters kunt u terecht op: Militaire stamboeken Landmacht 1812-1924, Militieregisters en Wegwijs: Zoeken naar een militair.